‘ทาน’ มาจากคำว่า “ทานญฺจ หรือ ทานัญจะ” ซึ่งมีทั้งการให้เพื่ออนุเคราะห์หรือสงเคราะห์ และการให้เพื่อบูชาคือทำบุญ “สิ่งที่จะทำจิตของเราไม่ก้าวหน้า แต่เศร้าหมอง หนึ่งในหลายๆ อย่างนั้น คือ ความตระหนี่” “ทานที่ให้แล้วมีผล ยัญที่บูชาแล้ว ก็มีผล” ดังนั้น ‘ทาน’ จะมีผลอย่างไร ขึ้นอยู่ที่ของที่ให้ อยู่ที่เจตนาและศรัทธาของผู้ให้ และผู้รับ เปรียบผู้ให้ไว้กับเมล็ดพันธุ์ และผู้รับกับแปลงนา ดั่งคำว่า เนื้อนาบุญ และเพราะการกำจัด การให้ การละออกไป เป็นความสามารถของจิตแบบเดียวกันกับการที่เราจะกำจัดกิเลสได้ แบบเดียวกันเพื่อที่จะให้เกิดสมาธิด้วย เกิดปัญญาด้วย ดังนั้น การให้ทานจึงเป็นพื้นฐานของศีล ของสมาธิ และของปัญญาด้วย ไล่เรียงกัน “ทาน ศีล สมาธิ ปัญญา” มีผลเกี่ยวเนื่องกันเป็นตัวสนับสนุนในมงคลข้อต่อๆ ไป จนถึงนิพพานได้เลย