ศรัทธาที่เกิดได้ด้วยปัญญามีอยู่สามระดับ ดังนี้ ปัญญาที่เกิดจากการฟังเรียกว่า สุตมยปัญญา แม้จะเลือกฟังจากผู้เป็นกัลยาณมิตรแต่ศรัทธาในชั้นนี้ยังคลอนแคลนอยู่ อาจกลายเป็นความงมงาย จึงควรเพิ่มปัญญาส่วนที่สอง คือ ปัญญาที่เกิดจากการใคร่ครวญคิดพิจารณาเรียกว่า จินตามยปัญญา มีวิมังสา ตรวจสอบ พิจารณาเหตุผลคือมีมูลราก ก่อให้เกิดศรัทธา ความเชื่อ ความมั่นใจ ความเลื่อมใส ที่มั่นคงกว่าสุตมยปัญญา แต่ก็ยังไม่มั่นคงถึงที่สุด จึงควรเพิ่มปัญญาส่วนที่สาม คือ ปัญญาที่เกิดจากการพัฒนา เห็นแจ้งด้วยตัวเองจริงๆ เรียกว่า ภาวนามยปัญญา คือ ปัญญาที่เกิดจากการภาวนา ลงมือทำความเพียร สติระลึกถึงแต่สิ่งที่เป็นกุศล เกิดโวสสัคคารมณ์ คือ จิตที่มีการปล่อยวางอารมณ์ มีอารมณ์อันเดียว เกิดปัญญาขั้นสูงจนไม่ต้องเชื่อตามศาสดาตน เพราะเป็นปัญญาที่เห็นแจ้งด้วยตน ศรัทธาที่เกิดนี้เป็นศรัทธาที่มั่นคง มีมูลรากแล้วลงมือทำ จนเกิดวิชชา เกิดปัญญา จาก “ภาวนามยปัญญา”


Timestamp

[00:00] ศรัทธาที่เกิดได้ด้วยปัญญาสาม
[06:21] สุตมยปัญญา
[22:21] จินตมยปัญญา
[39:59] ภาวนามยปัญญา
[49:12] เห็นแจ้งด้วยตน ไม่ต้องเชื่อตามศาสดา