โอกาส หมายถึงสถานที่หรือเวลา เปรียบเทียบในทางธรรมะของพระพุทธเจ้าคือภพ แปลว่าความเป็นสภาวะ การมีสภาวะใดสภาวะหนึ่งสถานที่และเวลาเป็นเรื่องสำคัญ การที่เรามีโอกาสที่เหมาะสมคือ อยู่ถูกที่ถูกเวลาแล้วเราไม่ปล่อยโอกาสให้ล่วงเลยไป ใช้โอกาสนั้นอย่างผู้ชาญฉลาดเราจะประสบความสำเร็จได้ หรือหากสร้างโอกาสให้ตัวเองก็ยิ่งดี ยกตัวอย่างตามนิทานชาดก เรื่องพ่อค้าทางเรือเดินทะเล โอกาสในทางโลกหรือขณะในทางโลกนั้นมันเล็กน้อยมาก แต่โอกาสที่เหมาะสมจริงๆในการที่จะให้ได้ประโยชน์สูงสุดนั้นมีอยู่ ท่านได้กล่าวถึงสิ่งที่จะทำให้เราไม่ได้โอกาสไว้ใน อักขณสูตร ประกอบด้วย 3 ส่วนคือ ส่วนที่1 มีพระพุทธเจ้าอุบัติขึ้น ส่วนที่2 มีคำสอนแสดงไว้ ส่วนที่3 ตัวเรา อยู่ในสถานะ 8 ประการนี้คือ 1. อยู่ในกำเนิดสัตว์นรก 2. อยู่ในกำเนิดเดรัชฉาน 3. อยู่ในกำเนิดเปรตวิสัย 4. อยู่ในกำเนิดอรูปพรหม 5. อยู่ในกำเนิดมนุษย์แต่ไม่มีคำสอนของพระพุทธเจ้า 6. อยู่ในกำเนิดมนุษย์ที่อยู่ในที่ที่มีคำสอนของพระพุทธเจ้าแต่มีมิจฉาทิฏฐิ 7. อยู่ในกำเนิดมนุษย์แต่ไม่มีปัญญา 8. อยู่ในกำเนิดมนุษย์แต่มีคำสอนธรรมะไม่ละเอียด โอกาสที่ 3 สิ่งนี้จะเกิดขึ้นพร้อมกันคือ 1.มีพระพุทธเจ้าอุบัติขึ้น 2.มีคำสอนแสดงไว้อย่างละเอียด 3.ตัวเราได้กำเนิดเป็นมนุษย์ที่มีสัมมาทิฏฐิและมีปัญญาที่จะเข้าใจคำสอนของพระพุทธเจ้า ถือว่าเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ยาก เมื่อเราได้โอกาสนี้แล้วจึงควรพยายามเร่งความเพียร ปฏิบัติอย่างแน่วแน่ เดินตามทางที่มีองค์ประกอบอันประเสริฐ 8 อย่างเพื่อไม่ให้ผู้ที่ต้องร้อนใจในภายหลัง