พระโพธิสัตว์เกิดเป็นอำมาตย์ของพระเจ้าพรหมทัต ต่อมามีกบฎเกิดขึ้นที่ชายแดน พระราชาทรงยกทัพไปปราบปราม พระโพธิสัตว์ได้เข้าเฝ้าเพื่อคัดค้านแต่ยังหาโอกาสไม่ได้ ขณะนั้นเหล่าทหารได้นำถั่วดำมาใส่ไว้ในรางเพื่อเป็นอาหารให้แก่ม้าศึก มีลิงตัวหนึ่งลงมาจากต้นไม้ฉวยเอาถั่วดำจากรางนั้นใส่จนเต็มปาก แล้วยังคว้าติดมือมาอีกกำหนึ่งกระโดดขึ้นต้นไม้หวังจะนั่งกินอย่างสบายใจ แต่บังเอิญมีถั่วดำเม็ดหนึ่งหลุดจากมือล่วงลงบนพื้นดิน มันได้ทิ้งถั่วดำทั้งหมดที่อยู่ในปากและมือ ลงจากต้นไม้มาหาถั่วดำเม็ดนั้น เมื่อไม่เห็นก็กระโดดขึ้นต้นไม้นั่งซึมเศร้าเสียใจ พระราชาทอดพระเนตรเห็นลิงจึงตรัสถามพระโพธิสัตว์ ท่านจึงตอบว่าเจ้าลิงโง่ตัวนี้หากินตามกิ่งไม้ ปัญญาของมันไม่มี สาดถั่วดำทั้งหมดทิ้งเพื่อถั่วดำเม็ดเดียว เปรียบผู้โง่เขลาไร้ปัญญาไม่มองเห็นประโยชน์ส่วนมาก มองเห็นแต่ประโยชน์ส่วนน้อยจึงเป็นเช่นนี้ เหตุเกิดจากความโลภ จึงเสื่อมจากประโยชน์แห่งตน #กฬายมุฏฐิชาดก #กุกกุฏชาดก #สังคามาวจรชาดก