“ปฏิจจสมุปบาท” หรือ “ปัจจยาการ” คือ อาการที่สิ่งทั้งหลายเป็นปัจจัยแก่กันหรือความเป็นเหตุเป็นปัจจัยของทุกข์ และการดับทุกข์

ปฏิจจสมุปบาทนี้ มีองค์ประกอบอยู่ 12 หัวข้อที่เป็นปัจจัยเนื่องอาศัยสืบต่อกันไปเหมือน “หน้าปัดนาฬิกา” นับตั้งแต่อวิชชาถึงชรามรณะ (คือ อวิชชา -> สังขาร -> วิญญาณ -> นามรูป -> สฬายตนะ -> ผัสสะ -> เวทนา -> ตัณหา -> อุปาทาน -> ภพ ชาติ -> ชรามรณะ) การแสดงอาจจะเริ่มต้นที่องค์ประกอบข้อหนึ่งข้อใดในระหว่างก่อนก็ได้ และไม่จำเป็นต้องครบ 12 หัวข้อ

ระบบของปฎิจสมุปบาท

โดยยกองค์ประกอบหัวข้อ นามรูป -> วิญญาณ / วิญญาณ -> นามรูป มาทำความเข้าใจในรูปแบบของทฤษฎี Quantum mind เพื่อให้เข้าใจชัดเจนยิ่งขึ้นอยู่ที่ว่าเราหยิบมุมไหนขึ้นมามอง ยกตัวอย่างเช่น :- เหรียญมี 2 ด้าน (หัว-ก้อย) และคนตาบอดคลำช้าง “เมื่อจิตจดจ่ออยู่ตรงไหน นามรูปก็ปรากฎอยู่ตรงนั้น” อย่างในตัวอย่างที่เห็นได้อยู่ในชีวิตประจำวัน เช่น :- พ่อแม่และลูก เพราะมีพ่อแม่จึงมีลูก และ Demand & Supply เพราะมีการซื้อจึงมีการขาย

มีนามรูป และวิญญาณจึงมีการการปรุงแต่งเรียกว่า สังขาร และเพราะมีความไม่รู้ คือ อวิชชา (นามรูป -> วิญญาณ -> สังขาร -> อวิชชา) จึงมีการปรุงแต่งต่อไปเรื่อยๆ การปรากฎแห่งทุกข์เป็นอย่างนี้

ฟัง “ปฏิจจสมุปบาท–ธรรมชาติที่อาศัยกันแล้วเกิดขึ้น (ตอนที่ 4)”


Timeline

[00:38] ปฏิบัติภาวนา เจริญอานาปานสติ
[09:33] ปฏิจจสมุปบาท 12 อาการ 11 คู่ (หน้าปัดนาฬิกา)
[14:40] ทฤษฎี Quantum Mind :- ตาบอดคลำช้าง
[34:42] อธิบายอวิชชา