1X
Q: ความหมายของ “อนัตตา”
A: อนัตตา หมายถึง สิ่งใดที่อาศัยเงื่อนไขปัจจัยในการเกิด ไม่ได้เป็นตัวของตัวเอง อาศัยกันและกันจึงเกิดขึ้น ซึ่งถ้าเงื่อนไขที่มันมีอยู่ ดับไปหายไป สิ่งนั้นก็ต้องดับไปหายไป เพราะฉะนั้น หากเราเข้าใจว่า สิ่งที่เป็นอนัตตา ว่าเป็นตัวเรา เป็นของเรา เราจะเป็นทุกข์ / คำกล่าวที่ว่า อนิจจัง ทุกข์ขัง อนัตตา นั้น ท่านได้สอนไว้เป็นพระสูตร แยกกัน จะสลับหน้าหรือหลังก็ได้ เพราะคืออันเดียวกัน
Q: เมื่อเกิดการกระทบกระทั่งกันระหว่างพี่น้อง ควรวางจิตอย่างไร?
A: ให้ละการอาฆาต ด้วยการเมตตาต่อกัน ไม่พูดทิ่มแทงกัน แสดงความปรารถนาดีต่อกัน ทำดีต่อกัน ตั้งแต่ยังมีชีวิตอยู่
Q: ความหมายของคำว่า จิต, ใจ, มโน, วิญญาณและธรรมารมณ์?
A: ใจกับมโน คือ สิ่งเดียวกัน, ทั้ง จิต ใจ มโน วิญญาณและธรรมารมณ์นั้นเป็นนาม เหมือนกัน จิต คือ จิต, มโน คือ ช่องทางการรับรู้, วิญญาณ คือ การรับรู้ เช่น การรับรู้ทางเสียง เรียกว่า ”โสตวิญญาณ”, ธรรมารมณ์ คือ ความคิด
Q: ความรักเป็นอมตะ ทางโลกและทางธรรม หมายถึงอย่างไร?
A: ในคำสอนของท่าน คำว่า “อมตะ” คือ ไม่มีเหตุการเกิดจึงไม่มีเหตุของการตาย ไม่ใช่ หมายถึงคงอยู่ตลอดกาล เพราะฉะนั้น สิ่งที่จะเป็นอมตะได้ คือ “นิพพาน” ในทางโลก ท่านหมายถึง หู ตา จมูก ลิ้น กาย ใจ ทางธรรม ท่านพูดถึง อริยสัจสี่ ส่วนมากจะหมายถึง มรรค 8 คือ ทางที่ดับไม่เหลือของทุกข์ ทางสู่นิพพาน
Q: ปัญญาของมโหสถ เป็นปัญญาชนิดเดียวกับปัญญาที่ใช้บรรลุธรรมใช่หรือไม่?
A ปัญญาของท่านมีมาก แต่ท่านเลือกนำมาสอนเฉพาะในส่วนที่จะเป็นทางไปสู่นิพพาน (มรรค 8) ซึ่งปัญญาของมโหสถ ก็อยู่ในนั้น เป็นส่วนที่สนับสนุนกันมา
Q: เมื่อเข้าสมาธิ เวลาที่จะสงัดจากกามคือเมื่อไร?
A: ต้องดูส่วนประกอบหลายอย่าง ส่วนผสมต้องเข้ากัน รวมถึง ดูจากการเข้า การออกและการดำรงอยู่ ส่วนไหนที่เราทำไม่ครบก็ทำเพิ่ม
Q: ในแต่ละวัน เวทนาอะไรที่เกิดขึ้นมากที่สุดและเร็วที่สุด?
A: แต่ละคนไม่เหมือนกัน โดยทั่วไป สวรรค์ จะมีสุขมากกว่าทุกข์ มนุษย์ จะมีทุกข์ สุข พอๆ กัน สัตว์นรก มีทุกข์มากกว่าสุข
Q: เมื่อมีเวทนา ย่อมเกิดกิเลสตามมาใช่หรือไม่?
A: อยู่ที่ว่ามีสติคอยรักษาไหม
Q: โมหะไปเพิ่มอนุสัยประเภทอวิชชาใช่หรือไม่?
A: โมหะเป็น “อวิชชานุสัย” อยู่แล้ว
Q: เมื่อมีอุเบกขา กิเลสจะตามมาหรือไม่?
A: อยู่ที่ว่าเรายินดีพอใจในอุเบกขานั้นหรือไม่ จึงต้องมีสติอยู่ตลอดเวลา
Timeline
[01:53] ความหมายของ “อนัตตา”?
[16:47] เมื่อเกิดการกระทบกระทั่งกันระหว่างพี่น้อง ควรวางจิตอย่างไร?
[25:36] ความหมายของคำว่า จิต, ใจ, มโน, วิญญาณและธรรมารมณ์?
[40:22] ความรักเป็นอมตะ ทางโลกและทางธรรม หมายถึงอย่างไร?
[45:01] ปัญญาของมโหสถ เป็นปัญญาชนิดเดียวกับปัญญาที่ใช้บรรลุธรรมใช่หรือไม่?
[47:47] เมื่อเข้าสมาธิ เวลาที่จะสงัดจากกามคือเมื่อไร?
[49:17] ในแต่ละวัน เวทนาอะไรที่เกิดขึ้นมากที่สุดและเร็วที่สุด?
[50:08] เมื่อมีเวทนา ย่อมเกิดกิเลสตามมาใช่หรือไม่?
[52:07] โมหะไปเพิ่มอนุสัยประเภทอวิชชาใช่หรือไม่?
[52:27] เมื่อมีอุเบกขา กิเลสจะตามมาหรือไม่?