เอตทัคคะในฝ่ายผู้รัตตัญญู

พระมหาปชาบดีโคตมีเถรี เป็นพระนางน้าและเป็นพระมารดาเลี้ยงของพระพุทธเจ้า หลังจากพระเจ้าสุทโธทนะเสด็จสวรรคต และเหล่าเจ้าศากยะทั้งหลายออกบวชแล้ว พระนางได้ปลงผมแล้วครองผ้ากาสาวพัสตร์ นำพาศากิยนารีเป็นบริวารประมาณ 500 เพื่อกราบทูลอ้อนวอนขอบวชแต่พระพุทธองค์ไม่ทรงอนุญาต

พระอานนท์จึงช่วยทูลขออนุญาตให้ โดยตรัสถามพระพุทธองค์ว่า “สตรีสามารถบรรลุธรรมได้เช่นเดียวกับผู้ชายหรือไม่?” จากนั้นพระพุทธเจ้าจึงทรงอนุญาต แต่ต้องรับปฏิบัติด้วยครุธรรม 8 ประการ อันเป็นเงื่อนไขให้สตรีอุปสมบทได้  

เอตทัคคะในฝ่ายผู้มีปัญญามาก

พระเขมาเถรี เป็นพระอัครมเหสีของพระเจ้าพิมพิสาร เป็นสตรีที่มีรูปงามมาก หลงเมามัวในรูปสมบัติของตน พระเจ้าพิมพิสารจึงคิดอุบายให้พระนางได้เข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า พระพุทธองค์ได้ทำให้พระนางเห็นภาพนิมิตซึ่งแสดงความไม่เที่ยงของสังขาร และได้ฟังพระธรรมเทศนาเรื่องราคะ และการกำจัดราคะ พระนางก็บรรลุอรหัตตผล ณ ที่นั้น เมื่อพระเจ้าพิมพิสารทรงทราบความ ทรงอนุญาตให้พระนางออกบวชเป็นภิกษุณีได้ 

เอตทัคคะในฝ่ายผู้มีฤทธิ์มาก

พระอุบลวรรณาเถรี เนื่องจากนางมีความงามมากเป็นที่หมายปองของพระราชาและมหาเศรษฐี เศรษฐีผู้บิดารู้สึกลำบากใจที่จะรักษาน้ำใจของคนทั้งหมดไว้ จึงคิดอุบายให้ธิดาบวช พอบวชได้ไม่นาน ได้เพ่งดูเปลวประทีปแล้วถือเอาเป็นนิมิต ได้บรรลุพระอรหัตผลในเวลานั้น

พระสุตตันตปิฎก อังคุตตรนิกาย เอกกนิบาต เอตทัคควรรค

อ่าน “ปัญจมวรรค หมวดที่ ๕” พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๐ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๒ [ฉบับมหาจุฬาฯ] อังคุตตรนิกาย เอก-ทุก-ติกนิบาต

อ่าน “ประวัติพระมหาปชาบดีโคตมีเถรี” อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี

อ่าน “ประวัติพระเขมาเถรี” อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี

อ่าน “ประวัติพระอุบลวรรณาเถรี” อรรถกถา อังคุตตรนิกาย เอกนิบาต เอตทัคคบาลี


Timeline

[05:14] พระมหาปชาบดีโคตมีเถรี
[20:16] การบวชด้วยเงื่อนไขครุธรรม 8 ประการ และการบรรลุธรรม
[30:50] พระเขมาเถรี
[33:22] ก่อนการบรรลุธรรม และการออกบวช
[41:12] แสดงปัญญา “ทิฎฐิ 10 ประการ”
[44:19] พระอุบลวรรณาเถรี
[46:33] หลังการบรรลุธรรม