จิตที่ไม่มีสติ เสวยอารมณ์ใดๆ จะผลิตสิ่งที่เรียกว่ากิเลส เมื่อสั่งสมมากเข้าๆ จนเป็นอาสวะหรือสิ่งที่ไหลออกจนเป็นพฤติกรรม ‘โมหะ’ อาสวะที่ทำให้กลัว มีโทษมากคลายช้า “เรากลัวสิ่งใด จะละความกลัวได้ ก็ต้องละในสิ่งนั้น” ‘ราคะ’ อาสวะที่ทำให้เกิดความหลง โทษน้อยคลายช้า ส่วน ‘โทสะ’ อาสวะที่ทำให้ขัดเคือง โทษมากคลายเร็ว อาสวะเหล่านี้ จะตัดจะแก้ได้ ต้องใช้ ‘ปัญญา’ เปรียบเหมือนความคมของมีด กำลังของ ‘สมาธิ’ คือมีดเล่มเล็กหรือใหญ่ เล็งลงไปให้ตรง นั่นคือสติ

“อาสวะมันเหนียว ฟันทีเดียวไม่ขาด หรือขาดแล้วต่อใหม่ได้” เพราะเป็นพฤติกรรมที่สั่งสมมานาน จึงต้อง “พิจารณา” ซ้ำ ๆ ย้ำ ๆ ถึงกุศลและอกุศล ฟันลงไปฟาดลงไปให้ตรง พิจารณาต่อเนื่อง จะเกิดประโยชน์ขึ้นแน่นอน