“ธรรมชาติ 2 อย่าง มีกิจที่ควรทำแตกต่างกัน เวลาจะให้มันเกิดก็ต้องให้มันเกิดด้วยกัน เมื่อมีอันหนึ่งก็ต้องมีอันหนึ่งด้วย เมื่อมีการรับรู้ คือ วิญญาณอยู่ที่ไหน ก็ต้องมีสติตั้งเอาไว้ ณ ที่ตรงนั้น ระลึกรู้ได้ ณ ที่ตรงนั้น “ การใช้พุทโธเป็นเครื่องมือ เปรียบเสมือนป้อมยาม ที่เมื่อระลึกถึงแล้ว จะก่อให้เกิดสติที่เป็นดั่งยาม สติกับวิญญาณนั้นเกิดด้วยกันมาพร้อมกัน แต่ทำหน้าที่ต่างกัน สติจึงต้องทำให้เจริญ พัฒนาให้มีให้เกิดขึ้นได้ และวิญญาณแค่รับรู้เฉย ๆ ให้รอบรู้ทำความเข้าใจ สติที่ตั้งขึ้นจะทำให้เกิดเป็นสมาธิ  สมาธิที่ละเอียดขึ้น ๆ นั้น กิเลสก็ละเอียดขึ้น ๆ ตาม ต้องดูให้เห็น แม้ในสมาธิที่นิ่ง ๆ นั้น  จะเห็นอวิชชาในจิตได้ ก็ต่อเมื่อจิตเป็นสมาธิ จะเกิดวิชชา เห็นความเป็นอนัตตา ซึ่งถ้าทำมาถูกทางแล้ว กิเลสตัณหาจะลดลง จิตจะมีความนอบน้อม คลายความยึดถือในขันธ์ 5 ได้  แนะนำรับฟังเพิ่มเติมได้ที่ Playlists: เข้าใจทำ (ธรรม) E08S10