สัมปชัญญะ คือ การเป็นผู้รู้ตัวทั่วพร้อมในทุกอิริยาบถ สามารถทำให้การคลายความเป็นตัวตนลงได้ โดยการละตัณหาอุปาทานในสิ่งใดสิ่งนั้นหรือขันธ์ห้า กล่าวคือเหตุเกิดที่ใดย่อมมีเหตุดับที่นั่น จึงเป็นเหตุให้ทั้งตัณหาและมรรครวมลงในที่เดียวกันนั่นเอง Time Index [01:10] รูปแบบรายการใหม่และช่องทางในการติดต่อ [06:10] ทำความเข้าใจในอานาปานสติสูตร ที่ว่า “ให้มีความเพียร รู้สึกตัวมีสติ กำจัดอภิชฌาและโทมนัสในโลกเสียได้อยู่ ฯ” [17:36] การรับรู้ (วิญญาณ) ในสภาวะที่เกิดขึ้น จะเข้าใจขันธ์ห้าให้ถูกต้องได้โดยการพัฒนามรรคให้ดียิ่งขึ้น [26:07] ผู้ถามอ่านพบในพระไตรปิฎกและคิดว่า อานาปานสตินี้ช่างยากเย็นเสียเหลือเกิน ทั้งต้องเป็นภูมิของมหาบุรุษทั้งหลายคือ พระพุทธเจ้า พระปัจเจกพุทธเจ้า และพุทธบุตรเท่านั้น ดังนั้นควรจะต้องทำความเข้าใจอย่างไร [37:39] การทำใจให้สงบ บริสุทธิ์ ละจากจินตนาการจากกามารมณ์ ละจากกามที่เห็นจากตาเนื้อ ลดความฟุ้งซ่านจากความกำหนัดในกามารมณ์ ควรจะทำอย่างไร เพื่อให้มองแล้วเกิดความเบื่อหน่ายในกาม หรือคลายความกำหนัดในกาม [41:47] ความคิดจากจินตนาการทางกามารมณ์ที่ฟุ้งซ่าน จากการมองสตรีเพศคนอื่นที่ไม่ใช่ภรรยาตนเอง เป็นบาปหรือไม่