ธรรมชาติของจิตทุกคนเหมือนกันหมด แต่สามารถทำให้แตกต่างกันได้ทั้งดีหรือชั่ว ประเสริฐหรือไม่นั้นขึ้นอยู่ที่การฝึกจิต โดยเริ่มจากรู้จักแยกแยะสิ่งต่างๆ ที่อยู่ในช่องทางใจให้ได้ ไม่ว่าจะเป็นสติกับวิญญาณ ความคิดกับธรรมารมณ์ ซึ่งมันเป็นคนละอย่างกัน แต่หลายๆ ครั้ง มักจะเข้าใจผิดว่าเป็นอย่างเดียวกัน ด้วยเราแยกแยะได้ไม่ชัดเจนเพราะตัณหา ความรักใคร่พอใจ ที่มีรากคืออวิชชา มาปกปิดเอาไว้

ธรรมพระพุทธเจ้าที่จะรักษาจิตเราให้เกิดกุศลธรรมขึ้น ตั้งขึ้น มีขึ้นได้คือ สัมมาวายามะ สัมมาทิฏฐิ สัมมาสติ และสัมมาสมาธิ ให้มีศรัทธาอย่างลงมั่นไม่หวั่นไหว และมีความมั่นใจในการประพฤติปฏิบัติ ให้จิตของเรามีสติและสมาธิ มุ่งเน้นไปที่กุศลธรรมเป็นสำคัญ ทำให้มีหลักของใจที่จะรักษาจิตให้มั่นคงอยู่ได้ มีอารมณ์เป็นอันเดียว ไม่ออกนอกมรรค และความสิ้นทุกข์โดยชอบจึงปรากฏขึ้นได้ เพราะอาศัยเหตุปัจจัยคือ การปฏิบัติธรรมที่สมควรแก่ธรรม