เมื่อเราหายป่วย รอดมาได้ ยังไม่ตาย นี้คือบุญแล้ว ต้องมีความยินดี เพราะ ชีวิตเป็นของมีค่า สามารถที่จะสร้างความดีได้ ให้เราตั้งไว้ซึ่งความดีก่อน เปรียบเหมือนม้าอาชาไนยที่โดนแทงด้วยปฏัก ทิ่มเข้าไปถึงหนังทะลุเนื้อถึงในกระดูกแล้ว จ่ออยู่กับปากความตายแล้ว แต่รอดมาได้ จึงยิ่งต้องรีบเร่งทำความเพียร เป็นสิ่งที่ต้องระลึกนึกถึงไว้ก่อนเลย หลังจากนั้น ถ้าเจอสิ่งไม่ดี เป็นทุกขเวทนาที่เกิดขึ้น ก็ยิ่งต้องมีสติสัมปชัญญะรักษาความดีของเราไว้ให้ดีมากขึ้น ด้วยความเมตตาและอดทน ยิ่งต้องเตรียมพร้อมและไม่ประมาท มีสติสำรวมระวังไม่ให้บาปอกุศลนั้นเกิดขึ้น "จิตสุดท้าย" จึงมีความสำคัญ เพราะถ้าเราไม่ได้ฝึกนิสัยในการคิดถึงเรื่องดี ๆ เอาไว้มาก่อน สิ่งอะไรที่เราทำไว้ในกาลก่อน ไม่ว่าจะดีหรือไม่ดีอย่างไรก็ตาม มันจะทอดตามมาเหมือนเงาตามตัว ในขณะที่เรากำลังจะตาย ก็มีความน่าจะเป็น  (Probability) ที่เป็นไปได้สูงว่าเราจะไประลึกถึงเรื่องอะไรที่เราทำไว้มาก ๆ ดังนั้นอยู่ที่ว่า เราจะสามารถตั้งจิตมีสติระลึกถึงความดีของเราไว้ได้ไหม ตรงนี้จึงมีความเสี่ยง เป็นความไม่แน่นอน ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ อย่างไรก็ดี ก็ยังพอที่จะควบคุมความน่าจะเป็นหรือความเสี่ยงนี้ได้ ด้วยการสร้างเหตุปัจจัยที่มันถูกต้อง ด้วยการทำสิ่งที่แน่นอน นั่นคือ ความเป็นโสดาบัน เป็นผู้ถึงแล้วซึ่งกระแส มีการตรัสรู้พร้อมเป็นเบื้องหน้า มีความไม่ตกต่ำเป็นธรรมดาแน่นอน ให้เราไม่ประมาท มีการเตรียมตัวก่อนที่จะตาย ด้วยการตั้งสติไว้ตลอดเวลา ระลึกถึงความดีที่เรามีที่เราทำไว้ให้ได้ มีสติสัมปชัญญะรอคอยการตาย[...]