พระศาสดา เมื่อทรงอาศัยภัททิยนครประทับอยู่ในชาติยาวัน (ป่ามะลิ) ทรงปรารภเมณฑกเศรษฐี, บุรพกรรมของท่านเศรษฐี

โทษของคนอื่นเห็นได้ง่าย แต่โทษของตนเห็นได้ยากและคอยปกปิดโทษของตนเองไว้

การเป็นเศรษฐีไม่ได้เป็นด้วยการอ้อนวอนขอร้อง แต่มีเหตุปัจจัยมาจากการให้ทาน การรักษาศีล และ การภาวนา

เมื่อพราหมณ์มาขโมยแก้วมณีในกุฏิที่สร้างถวายพระเจ้าวิปัสสีไว้ โชติกเศรษฐีก็ได้ตั้งจิตอธิษฐาน (ตั้งใจมั่นอย่างแรงกล้า) ที่จะละวางความขัดข้องนี้ และส่งผลในชาติถัดมาว่า ไม่มีใครสามารถนำทรัพย์ของท่านไปได้

เมณฑกเศรษฐีเจอภัยแล้งทั่วชมพูทวีป ในจังหวะที่จะกินข้าวหม้อสุดท้ายก็ได้พบปัจเจกพระพุทธเจ้าออกจากสมาบัติในวันนั้นพอดี เมณฑกเศรษฐีเลยตั้งใจสละออกและอธิษฐานว่าอย่าได้เจอภัยแล้งเช่นนี้อีก…การที่คนเราจะมีกำลังใจสูงได้ ต้องตั้งใจอธิษฐานด้วยใจมั่นอย่างแรงกล้า ทำในสิ่งที่ทำได้ยากในอันที่จะทำให้เกิดความสำเร็จขึ้นและทำให้เรามีกำลังใจสูงขึ้น