สิ่งที่ทำให้คนเราผิดศีลคือกิเลส มี 3 ชนิด ได้แก่ ราคะ โทสะ และโมหะ และมีลักษณะอาสวะตามคุณสมบัติของมันอีก 3 แบบ คือ ราคานุสัย ปฏิฆานุสัย และอวิชชานุสัย สามารถทำราคะให้ลดลงได้ด้วยการทำอราคะให้เกิดขึ้น โดยการพิจารณาความไม่สวยงาม, ทำโทสะให้ลดลงได้ด้วยการทำอโทสะให้เกิดขึ้น โดยการเจริญเมตตา, ทำโมหะให้ลดลงได้ด้วยการทำอโมหะให้เกิดขึ้น โดยการโยนิโสมนสิการ ตามพุทธพจน์ที่ว่า “เมื่อตริตรึกไปในเรื่องใด สิ่งนั้นจะมีกำลัง” ทำให้เกิดเป็นรูปแบบ (Pattern) ขึ้นทั้งในทางที่ดีและไม่ดี เราสามารถปรับเปลี่ยนรูปแบบ นี้ไปในทางดีได้ โดยการเริ่มที่ศีลให้มั่นคง แล้วจะก่อให้เกิดสติ สมาธิ และปัญญา ใช้ปัญญานั้นในการตัดกิเลส โดยเห็นถึงความไม่เที่ยง เมื่อเปลี่ยนรูปแบบไปในทางดีได้แล้ว ให้ตั้งสติไว้ในสติปัฏฐานทั้ง 4 ทำเรื่อย ๆ จะทำให้ถึงสันติวรบทได้ เราพยายามให้ศีลของเราตั้งอยู่ให้ดี พยายามคุมจิตของเราให้ได้ เพราะถ้าจิตที่ไม่ได้ฝึกให้มีการควบคุม มันก็จะไปตามผัสสะต่าง ๆ แน่นอน มีอะไรมากระทบ รูปแบบที่สะสมไว้ก็ดันพาไป ควบคุมให้ดี อย่าให้มัันพยศ พอเราสร้างเหตุปัจจัยที่เป็นมูลของอราคะ อโทสะ และอโมหะ มันจะค่อย[...]