เริ่มตติยปัณณาสก์ สัมโพธวรรค เรื่องเกี่ยวกับการตรัสรู้ ใน 5 พระสูตรแรก ยกคุณธรรม 3 อย่างที่เหมือนกัน คือ การเห็นคุณ การเห็นโทษ และอุบายในการนำออก เมื่อรู้ 3 อย่างนี้ ก็จะออกจากทุกข์ได้

พระพุทธเจ้าเป็นผู้ที่รู้จริงทั้งรสอร่อย โทษ และเครื่องสลัดออกคือมรรค 8 ผู้ใดมีคุณธรรมเหล่านี้ ผู้นั้นสมควรเรียกว่า “สมณะ” และการบรรลุธรรมจึงมี เกิดขึ้นได้

และจะได้ทราบถึงทำไมจึงเปรียบการร้องเพลงคือการร้องไห้ เสพอะไรที่ไม่รู้จักอิ่ม และการรักษาจิตดีย่อมชื่อว่ารักษากายวาจาใจได้ดี เปรียบเหมือนเรือนที่มุงไว้ดีไม่ผุพัง เป็นจิตที่ไม่ถึงความผิดปกติ เมื่อตาย การตายนั้นไม่สูญเปล่า ในสองข้อสุดท้ายกล่าวถึงเหตุเกิดแห่งกรรมและฉันทะในสามกาลเวลา 

นอกจากนี้ยังกล่าวถึงนิมิตตสูตร สิ่งที่ควรทำ 3 อย่าง ในทองคำกับงานทางจิต การเผาคือความเพียร การพรมน้ำคือสมาธิ และการตรวจคืออุเบกขา ที่เมื่อทำอย่างเหมาะสม จิตนั้นจะพ้นจากอาสวะได้