สูตร 1 #ปฐมวลาหกสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ณ พระเชตวัน ทรงเปรียบเทียบบุคคล 4 จำพวกกับเมฆ 4 ชนิด คือ
1.เมฆที่คำรามแต่ฝนไม่ตกเปรียบเหมือนบุคคลที่พูดแต่ไม่ทำ
2.เมฆที่ให้ฝนตกแต่ไม่คำรามเปรียบเหมือนบุคคลที่ทำแต่ไม่พูด
3.เมฆที่ทั้งไม่คำรามทั้งให้ฝนไม่ตกเปรียบเหมือนบุคคลที่ทั้งไม่พูดและไม่ทำ
4.เมฆที่ทั้งคำรามและให้ฝนตกเปรียบเหมือนบุคคลที่ทั้งพูดและทำ
สูตร 2 #กุมภสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ทรงเปรียบเทียบบุคคล 4 จำพวกกับหม้อ 4 ชนิด
1.หม้อเปล่าแต่ปิดฝาเปรียบเหมือนบุคคลที่น่าเลื่อมใสแต่ไม่รู้อริยสัจ
2.หม้อเต็มแต่เปิดฝาเปรียบเหมือนบุคคลที่ไม่น่าเลื่อมใสแต่รู้อริยสัจ
3.หม้อเปล่าและเปิดฝาเปรียบเหมือนบุคคลที่ไม่น่าเลื่อมใสและไม่รู้อริยสัจ
4.หม้อเต็มและปิดฝาเปรียบเหมือนบุคคลที่น่าเลื่อมใสและรู้อริยสัจ
สูตร 3 #อุทกรหทสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ณ พระเชตวัน ทรงเปรียบเทียบบุคคล 4 จำพวกกับห้วงน้ำ 4 ชนิด คือ
1.ห้วงน้ำตื้นแต่เงาลึกเปรียบเหมือนบุคคลที่น่าเลื่อมใส แต่ไม่รู้อริยสัจ
2.ห้วงน้ำลึกแต่เงาตื้นเปรียบเหมือนบุคคลที่ไม่น่าเลื่อมใส แต่รู้อริยสัจ
3.ห้วงน้ำตื้นและเงาตื้นเปรียบเหมือนบุคคลที่ไม่น่าเลื่อมใส และไม่รู้อริยสัจ
4.ห้วงน้ำลึกและเงาลึกเปรียบเหมือนบุคคลที่น่าเลื่อมใส และรู้อริยสัจ
สูตร 4 #อัมพสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ทรงเปรียบเทียบบุคคล 4 จำพวก กับมะม่วง 4 ชนิด
1.มะม่วงดิบแต่ผิวสุกเปรียบเหมือนบุคคลที่น่าเลื่อมใส แต่ไม่รู้อริยสัจ
2.มะม่วงสุกแต่ผิวดิบเปรียบเหมือนบุคคลที่ไม่น่าเลื่อมใส แต่รู้อริยสัจ
3.มะม่วงดิบและผิวดิบเปรียบเหมือนบุคคลที่ไม่น่าเลื่อมใส และไม่รู้อริยสัจ
4.มะม่วงสุกและผิวสุกเปรียบเหมือนบุคคลที่น่าเลื่อมใส และรู้อริยสัจ
สูตร 5 #มูสิกสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ทรงเปรียบเทียบบุคคล 4 จำพวก กับหนู 4 ชนิด
1.หนูขุดรูแต่ไม่อยู่เปรียบเหมือนบุคคลเรียนธรรมแต่ไม่รู้อริยสัจ
2.หนูอยู่แต่ไม่ขุดรูเปรียบเหมือนบุคคลไม่เล่าเรียนธรรมแต่รู้อริยสัจ
3.หนูไม่ขุดรูและไม่อยู่เปรียบเหมือนบุคคลไม่เล่าเรียนธรรมและไม่รู้อริยสัจ
4.บุคคลเปรียบเหมือนหนูขุดรูและอยู่เปรียบเหมือนบุคคลเรียนธรรมและรู้อริยสัจ
สูตร 6 #ปุคคลัปปสาทสูตร
1.บุคคลผู้เลื่อมใสในบุคคลที่ต้องอาบัติเป็นเหตุให้สงฆ์ยกวัตร จึงไม่เลื่อมใสภิกษุอื่นและไม่ศึกษาธรรม
2.บุคคลผู้เลื่อมใสในบุคคลที่ต้องอาบัติเป็นเหตุให้สงฆ์สั่งให้เขานั่งท้าย จึงไม่เลื่อมใสภิกษุอื่นและไม่ศึกษาธรรม
3.บุคคลผู้เลื่อมใสในบุคคลที่หลีกไปสู่ทิศ จึงไม่คบภิกษุอื่นและไม่ศึกษาธรรม
4.บุคคลผู้เลื่อมใสในบุคคลที่ลาสิกขา ทำให้ไม่คบภิกษุอื่นและไม่ศึกษาธรรม
5.บุคคลผู้เลื่อมใสในบุคคลที่ตายแล้ว ทำให้ไม่คบภิกษุอื่นและไม่ศึกษาธรรม
สูตร 7 #สีวถิกสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ทรงเปรียบเทียบบุคคลกับป่าช้ามีโทษ 5 ประการ
1.คนชั่วเปรียบเหมือนป่าช้าที่ไม่สะอาด
2.คำเล่าลือของคนชั่ว เปรียบเหมือกลิ่นเหม็นของป่าช้า
3.ผู้ประพฤติธรรมย่อมอยู่ห่างไกลจากคนชั่วเนื่องจากมีภัย
4.กลุ่มคนชั่วอยู่รวมกันเป็นที่อยู่ของอมนุษย์ดุร้าย
5.ผู้ประพฤติธรรมที่ต้องอยู่กับคนชั่วเป็นที่คร่ำครวญของคนจำนวนมาก
สูตร 8 #ทุจจริตสูตร (พระไตรปิฏกเล่มที่ 22 อังคุตตรนิกาย ปัญจก-ฉักกนิบาต ข้อที่ 241-248) ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ทรงแสดงถึงทุจริตมีโทษ 5 ประการและสุจริตมีอานิสงส์ 5 ประการ ใน 2 นัยยะ
โทษเพราะทุจริต 5 ประการ
1 แม้ตนเองย่อมติเตียนตนได้
2 วิญญูชนพิจารณาแล้วย่อมติเตียนได้
3 กิตติศัพท์อันชั่วย่อมฟุ้งไป
4 ย่อมเป็นผู้หลงกระทำกาละ
5 เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงอบาย ทุคติ วินิบาต นรก
อานิสงส์เพราะสุจริต 5ประการ
1 แม้ตนเองย่อมไม่ติเตียนตนได้
2 วิญญูชนพิจารณาแล้วย่อมสรรเสริญ
3 กิตติศัพท์อันงามย่อมฟุ้งไป
4 ย่อมไม่เป็นผู้หลงกระทำกาละ
5 เมื่อตายไปย่อมเข้าถึงสุคติโลกสวรรค์
อีกนัยยะ ข้อ 245 แตกต่างที่ข้อ 4 และ 5
โทษเพราะทุจริต 5ประการ
1 แม้ตนเองย่อมติเตียนตนได้
2 วิญญูชนพิจารณาแล้วย่อมติเตียนได้
3 กิตติศัพท์อันชั่วย่อมฟุ้งไป
4 ย่อมเสื่อมจากสัทธรรม
5 ย่อมตั้งอยู่ในอสัทธรรม
อานิสงส์เพราะสุจริต 5 ประการ
1 แม้ตนเองย่อมไม่ติเตียนตนได้
2 วิญญูชนพิจารณาแล้วย่อมสรรเสริญ
3 กิตติศัพท์อันงามย่อมฟุ้งไป
4 ย่อมเสื่อมจากอสัทธรรม
5 ย่อมตั้งอยู่ในสัทธรรม
สูตร 9 #ทุติยโยธาชีวสูตร ทรงแสดงแก่ภิกษุทั้งหลาย ทรงเปรียบเทียบบุคคลกับนักรบอาชีพ 5 จำพวก คือ ถูกข้าศึกฆ่าตาย บาดเจ็บเสียชีวิตระหว่างทาง บาดเจ็บเสียชีวิตระหว่างการรักษา บาดเจ็บและรักษาหาย และนักรบอาชีพผู้พิชิตสงคราม โดยเปรียบภิกษุในธรรมวินัยเหมือนนักรบอาชีพที่ไม่รักษากายวาจาใจ มีสติไม่ตั้งมั่น ทำให้ถูกราคะครอบงำ แต่หากภิกษุในธรรมวินัยสำรวมอินทรีย์ ละอภิชฌา ละนิวรณ์ 5 เปรียบเหมือนนักรบอาชีพนักรบอาชีพนั้นถือดาบและโล่ผูกสอดธนูแล้วเข้าสู่สมรภูมิ เขาชนะสงครามนั้นแล้ว เป็นผู้พิชิตสงคราม
Tstamp
[03:09] ปฐมวลาหกสูตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนเมฆ สูตรที่ 1
[11:52] กุมภสูตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนหม้อ
[16:00] อุทกรหทสูตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนห้วงน้ำ
[20:11] อัมพสูตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนมะม่วง
[24:04] มูสิกสูตร ว่าด้วยบุคคลเปรียบเหมือนหนู
[28:04] ปุคคลัปปสาทสูตร ว่าด้วยความเลื่อมใสเฉพาะบุคคล
[33:03] สีวถิกสูตร ว่าด้วยป่าช้า
[37:03] ทุจจริตสูตร ว่าด้วยการละทุจริต
[40:08] ทุติยโยธาชีวสูตร ว่าด้วยนักรบอาชีพ สูตรที่ 2
