อาวาสิโก คือผู้อยู่ประจำอาวาส ภิกษุผู้อยู่ประจำอาวาส และอีกหนึ่งนัยยะ อาวาสิโก ยังหมายถึงเจ้าอาวาส ซึ่งในภาษาไทยได้นำมาใช้ในบริบทที่ว่าคือผู้นำผู้ปกครองของวัดนั้น 

อาวาสิกธรรม คือธรรมของผู้ที่อยู่ประจำถิ่น เป็นหลักธรรมของภิกษุผู้อยู่ประจำอาวาส การอยู่ประจำอาวาสอย่างไรที่จะทำให้ดีให้งาม ให้มีการเกิดประโยชน์เกิดบุญที่จะส่งเสริมสนับสนุนให้ไปดีได้ในภพต่อๆไป ในตอนนี้ได้รวบรวมเนื้อหามาสรุปให้เป็นกลุ่ม โดยแบ่งตามคุณธรรมของผู้อยู่ประจำถิ่น ดังนี้

กลุ่มที่1 เป็นผู้มี ศีล สมาธิ ปัญญา ต้องเป็นผู้มีคุณสมบัติดังนี้

1)ถึงพร้อมด้วยมารยาทและวัตร 

2)เป็นพหูสูต ทรงความรู้ 

3)เป็นผู้ยินดีในการขัดเกลากิเลส ยินดีในความสงบ ยินดีในการที่จะไม่คลุกคลี 

4)มีปัญญา เฉลียวฉลาดเห็นความเกิดขึ้นและดับไปอย่างแยบคายในการปฏิบัติ 

5)แคล่วคล่องในการเข้า-ออกฌานทั้ง4

6)สามารถใช้ปัญญาและสมาธิที่มีนั้นในการที่จะบรรลุธรรม

กลุ่มที่2 เป็นผู้มีสัมมาวาจา ดังนี้

1)มีกัลยาณวาจาคือวาจางาม รู้จักพูด รู้จักเจรจาให้เป็นผลดี 

2)สามารถกล่าวธรรมะให้ผู้มาหาเห็นแจ่มชัด ยอมรับไปปฏิบัติ เร้าใจให้แกล้วกล้า และเบิกบานใจ

กลุ่มที่3 เป็นผู้ทำการงานดี ดังนี้

1)รู้จักปฏิสังขรณ์เสนาสนะสิ่งของที่ชำรุดหักพัง ตามเหตุตามปัจจัย

กลุ่มที่4 เป็นผู้จักปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับบุคคลรอบข้าง ดังนี้

1)ชักนำคฤหัสถ์ให้ถือปฏิบัติในอธิศีล 

2)ยังคฤหัสถ์ให้ตั้งอยู่ในธรรมทัศนะ คือรู้เห็นเข้าใจธรรม

3)ไปเยี่ยมให้สติคนเจ็บไข้

4)เมื่อมีสงฆ์หมู่ใหญ่มาจากต่างถิ่น ขวนขวายบอกชาวบ้านผู้ปวารณาไว้ให้มาทำบุญ

5)เมื่อรับทานใดๆมาแล้ว จะเลวหรือดี ก็ใช้ด้วยตนเอง ไม่ยังศรัทธาให้ตกไป

กลุ่มที่5 เป็นผู้รู้จักยกย่องหรือติเตียน ดังนี้

1)พิจารณาใคร่ครวญโดยรอบคอบแล้ว จึงกล่าวตำหนิติเตียนบุคคลที่ควรตำหนิติเตียน

2)พิจารณาใคร่ครวญโดยรอบคอบแล้ว จึงกล่าวยกย่องสรรเสริญบุคคลที่ควรยกย่องสรรเสริญ

3)พิจารณาใคร่ครวญโดยรอบคอบแล้ว จึงแสดงความไม่เลื่อมใส ในฐานะอันไม่ควรเลื่อมใส

4)พิจารณาใคร่ครวญโดยรอบคอบแล้ว จึงแสดงความเลื่อมใส ในฐานะอันควรเลื่อมใส

กลุ่มที่6 เป็นผู้ไม่มีความตระหนี่ ดังนี้

1)ไม่ตระหนี่หวงแหนที่อยู่อาศัย 

2)ไม่ตระหนี่หวงแหนตระกูลอุปฐาก 

3)ไม่ตระหนี่หวงแหนลาภ

4)ไม่ตระหนี่วรรณะคือหวงคุณความดีไม่อยากให้เขาได้ดี

5)ไม่ตระหนี่ธรรมะคือหวงวิชาความรู้ไม่ยอมสอนใคร


Timestamp
[00:25] ปฏิบัติภาวนา ธัมมานุสสติปัฏฐาน
[10:26] อาวาสิกโก
[11:31] อาวาสิกธรรม
[18:46] 1. เป็นผู้มี ศีล สมาธิ ปัญญา
[22:01] 2. เป็นผู้มีสัมมาวาจา
[26:36] 3. เป็นผู้ทำการงานดี
[29:14] 4. เป็นผู้จักปฏิสัมพันธ์ที่ดีกับบุคคลรอบข้าง
[39:43] 5. เป็นผู้รู้จักยกย่องหรือติเตียน
[46:49] 6. เป็นผู้ไม่มีความตระหนี่