“ความทุกข์เป็นสิ่งที่เราทุกคนต้องเจอ แต่จะทำอย่างไรให้สามารถรับมือกับความทุกข์และผ่านพ้นไปได้” 

ตัวอย่างของภิกษุณี 2 รูป คือ พระกุณฑลเกสีเถรี และ พระปฏาจาราเถรี ซึ่งทั้งสองได้เจอความทุกข์อย่างแสนสาหัส แต่ด้วยได้ตั้งความปรารถนาสั่งสมบารมีมายาวนานในอดีตชาติ จวบจนชาติสุดท้ายที่เมื่อต้องเผชิญกับความทุกข์อย่างมาก ด้วยสัมมาสติพร้อมบารมีที่สั่งสมมาส่งผลให้สามารถปฏิบัติธรรมจนบรรลุพระอรหันต์ได้ อีกทั้งได้รับการยกย่องจากพระพุทธเจ้าไว้ในตำแหน่งเอตทัคคะ 

ธรรมบทแปลเรื่อง พระกุณฑลเกสีเถรี ภาคที่ 4 เรื่องที่ 83 

เอตทัคคะในฝ่ายผู้ตรัสรู้เร็วพลัน | ลูกสาวเศรษฐีผู้หลงรักโจร  ถูกสามีลวงไปฆ่า แต่ก็รอดพ้นมาได้ด้วยปัญญา จากนั้นนางได้บวชเป็นปริพาชิกา เรียนจบวิชาพันวาทะอาจารย์ก็ตัดกิ่งหว้ายื่นใส่มือ บอกว่า ถ้าเจอคฤหัสถ์โต้วาทีเอาชนะ ก็ขอให้นางยอมเป็นเมีย ถ้าเจอบรรพชิต ก็ขอให้ยอมบวชในสำนักนั้น นับแต่นั้นปริพาชิกาถือกิ่งหว้า ประกาศท้าโต้วาที เอาชนะผู้รู้หลายสำนักได้ ชื่อเสียงเลื่องลือไปไกล จนถูกเรียกว่า “ชัมพุปริพาชิกา” (ปริพาชิกากิ่งหว้า) 

ภายหลังได้โต้วาทะกับพระสารีบุตรี เกิดความเสื่อมใส ได้เข้าเฝ้าฯ และฟังพระธรรมเทศนาแค่เพียง 4 บทจากพระพุทธเจ้า นางซึ่งกำลังยืนอยู่ ยังไม่ทันจะนั่งลงก็ได้บรรลุพระอรหัตผลพร้อมด้วยปฏิสัมภิทาทั้งหลาย จึงขอบวชแล้ว ได้ชื่อว่า “กุณฑลเกสาเถรี”   

“ก็ผู้ใดพึงกล่าวคาถาตั้งร้อย ซึ่งไม่ประกอบด้วยบทเป็นประโยชน์, บทแห่งธรรมบทเดียวที่บุคคลฟังแล้วสงบระงับได้ ประเสริฐกว่า (การกล่าวคาถาตั้ง ๑๐๐ ของผู้นั้น). ผู้ใดพึงชนะมนุษย์พันหนึ่งคูณด้วยพันหนึ่ง (คือ ๑ ล้าน) ในสงคราม ผู้นั้นหาชื่อว่า เป็นยอดแห่งชนผู้ชนะในสงคราม ไม่, ส่วนผู้ใดชนะตนคนเดียวได้, ผู้นั้นแล เป็นยอดแห่งผู้ชนะ ในสงคราม.” 

ธรรมบทแปล เรื่อง นางปฏาจารา ภาคที่ 4 เรื่องที่ 92 

เอตทัคคะในฝ่ายผู้ทรงพระวินัย | ลูกสาวเศรษฐีหนีตามคนรับใช้ สูญเสียคนในครอบครัวทั้งหมดในเวลาใกล้เคียงกันคนเป็นหญิงบ้าวิกลจริต เปลื้องผ้าผ่อนผ้าวิ่งเข้าพระเชตวัน พระพุทธเจ้าทรงมีพระเมตตาเตือนสตินางให้กลับได้สติขึ้นมา จึงขอบวช และบำเพ็ญเพียรจนบรรลุพระอรหันต์    

“ก็ผู้ใด ไม่เห็นความเกิดขึ้นและความเสื่อมอยู่ พึงเป็นอยู่ ๑๐๐ ปี, ความเป็นอยู่วันเดียว ของผู้เห็นความเกิดและความเสื่อม ประเสริฐกว่าความเป็นอยู่ของผู้นั้น.” 

แนะนำรับฟังเพิ่มเติมได้ที่ Playlists: ขุดเพชรในพระไตรปิฎก Ep.35 , Ep.37 


อ่าน “เรื่อง พระกุณฑลเกสีเถรี” อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท สหัสสวรรคที่ 8
อ่าน “เรื่อง นางปฏาจารา” อรรถกถา ขุททกนิกาย คาถาธรรมบท สหัสสวรรคที่ 8


Timeline
[04:39] ธรรมบทแปล เรื่อง พระกุณฑลเกสีเถรี ภาคที่ 4 เรื่องที่ 83 ผู้เลิศทางตรัสรู้เร็ว หลงรักโจร และถูกลวงไปฆ่า แต่ก็รอดพ้นมาได้ด้วยปัญญา ภายหลังได้ฟังธรรมจากสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า จึงบรรลุพระอรหันต์
[32:58] ธรรมบทแปล เรื่อง นางปฏาจารา ภาคที่ 4 เรื่องที่ 92 ผู้เลิศทางทรงพระวินัย เสียใจจนเป็นคนวิกลจริตเนื่องจากคนในครอบครัวตายหมด หลังจากได้พบพระพุทธเจ้า จึงกลับมีสติสัมปชัญญะ ขอบวช และบรรลุพระอรหันต์